Andon Sistemler

ANDON SİSTEMİ
Japonca bir kelime olan ANDON en genel tanımıyla “ışıklı sinyal” anlamına gelmektedir. Ve yalın yönetim / üretim sisteminin en önemli görsel iletişim araçlarından birisidir. Literatürde Andon’un değişik tanımları yapılmıştır;

ANDON PANOSU:

Üretim sisteminin mevcut durumu hakkında bilgi vererek, ekip üyelerini yaklaşan yada oluşan problemler hakkında uyaran, genellikle ışıklandırılmış ve üretim alanında baş seviyesinin üstüne yerleştirilen, bir görsel kontrol cihazı.

 

Andon ilk başlarda lambalar, ışıklı kolonlar şeklinde kullanılmaya başlanmış, daha sonra lamba grupları, lambalı panolar haline dönüşmüştür. Teknolojinin gelişmesiyle birlikte ledli, dijital panolar olarak yaygınlaşmıştır. LCD monitörlerin, televizyonların boyutlarının büyümesi – fiyatlarının ucuzlamasıyla sadece yazıların, rakamların değil, grafikli – resimli uyarılarında ANDON SİSTEMİ nde yer alması sağlanmıştır. PC, PLC teknolojisindeki gelişmeyle birlikte bu panolar sadece bir sinyal aracı olarak kalmamış, üretim sistemiyle bütünleşmiş etkili bir görsel yönetim aracı - proses kontrol aracına dönüşmüştür.

 BİLGİ GÜÇTÜR; İLGİLİ NOKTALARA HIZLI VE UYGUN ARAÇLA İLETİLİRSE
Sadece üretebilmenin değil, rakiplerimizden daha hızlı, daha ucuz, daha kaliteli ve daha yenilikçi olabilmenin çağını yaşıyoruz. Yoğun rekabet ortamında hayatta kalabilmemiz bu bileşenlerin uyumlu ve etkin olarak yönetilebilmesine bağlıdır. Nasıl ki insanın ne kadar güçlü kasları, sağlam bir vücudu olsa dahi sinir sistemi çalışmadığında hareketleri felce uğruyorsa, etkin bir bilgi iletişim sistemi olmayan kuruluşlarında hareketleri felce uğramaktadır. ANDON SİSTEMİ kuruluşun sinir sisteminin en önemli unsurlarından biridir.

 

Kuruluşun müşterilerine karşı sorumluluklarını yerine getirmesi (etkinlik) ve varlığını sürdürebilmesi için gerekli karı sağlaması (verimlilik) için binalara, makinalara, tezgahlara yatırım yaptığı gibi iletişim sistemine de yatırım yapması esastır. İletişim sistemi etkin olmayan kuruluşlarda sıkça yaşanan sorunlardan bazılarına bakarsak;

·          Üretim planı yapıldıktan sonra, hangi operasyonda ne üretileceği, hangi  tipten kaçar adet üretileceği bilgisi, ilgili operasyonlara  iletilmede sorunlar yaşanmaktadır.

·          Üretim performansı (gerçekleşen/hedef) gerçek zamanlı görülememektedir. Bu bilgiye ulaşıldığında da iş işten geçmiş olmaktadır.

 

·          Üretimi aksatan unsurlar (malzeme ihtiyacı, kalite sorunu, arıza vb)  ilgili birimlere zamanında iletilememekte ve ilgili birimlerin aksamaya müdahalesi gecikmektedir.
·         Kayıtlar uygun araçlarla tutulmadığı için geçmişe doğru istenilen bilgiye (üretim gerçekleşme oranı, üretimi aksatan nedenler, üretimi durduran nedenler, tekrarlama oranları, kayıp süreler vb) ulaşılamamakta veya çok zor / geç ulaşılabilmektedir.
·          Çalışanları hedefleri ve gerçekleşen performanslarını gerçek zamanlı görememektedir.

Akıllıca kurgulanmış ve birbiriyle uyumlu araçlarla komple bir sistem olarak geliştirilmiş ANDON SİSTEMİ yukarıdaki sorunları ortadan kaldırmakta sistemin etkinlik ve verimlilik çabalarına katma değeri yüksek bir katkı yaratmaktadır.
YALIN ÜRETİM LİTERATÜRÜNDE ANDON
Dünyayı değiştiren makina : OTOMOBİL kitabıyla Japon üretim sistemini analiz eden ve Japon üretim sistemini YALIN ÜRETİM olarak tanımlayan James ve xx tarafından kurulan YALIN ENSTÜTÜ kuruşu tarafından yayınlanan LEAN LEXICON ‘da ise ANDON aşağıdaki gibi tanımlanmıştır;

 
ANDON SYSTEM – (Orijinaline sadık kalmak için İngilizce den çeviri yapılmamıştır)
A visual management tool that highlights the status of operations in an area at a single glance and that signals whenever an abnormality occurs.
An ANDON can indicate production status (for example, which machines are operating), an abnormality (for example, machine downtime, a quality problem, tooling faults, operator delays, and materials shortages), and needed actions, such as changeovers. An ANDON can also be used to display the status of production in terms of the number of units planned versus actual output.
A typical ANDON, which is the Japanese term for "lamp", is an overhead signboard with rows of numbers corresponding to workstations or machines. A number lights when a problem is detected by a machine sensor, which automatically trips the appropriate light, or by an operator who pulls a cord or pushes a button. The illuminated number summons a quick response from the team leader. Colored lighting on top of machines to signal problems (red) or normal operations (green) is another type of ANDON.
See : Jidoka, Visual Management.
 
GELİŞMİŞ ANDON SİSTEMİ: FIXED- POSITION STOP SYSTEM
Bu sistemde (Önceden belirlenmiş pozisyonlarda durdurma sistemi) ; seri üretim hattındaki (bu hat otomobil üretim hattı olabildiği gibi, motor, boya, presleme, montaj vb hattı da olabilir) operasyon istasyonlarında çevrimin başladığı nokta ile bittiği nokta –yani operatörün operasyonlarını tamamlayacağı zaman diliminde ve mesafede – herhangi bir anormallikten (gerekçeden) dolayı operatör operasyonunu tamamlayamaz ise hattı durdurmadan yardım talebinde bulunur. Yardım talep gerekçesi malzeme bitmesi, arıza, kalite problemi, iş kazası, acil durum vb olabilir. Yardım talebi montaj hattındaki panolarda – istasyon ve yardım gerekçesiyle birlikte – görüntülenir. Özel bir ekip yada konuyla ilgili birimler yardım talebi yapılan istasyona hattı durdurmadan gerekli yardımı yaparlar. Yardım zamanında ulaşmaz ise eksik üretim yada hatalı üretim olmaması için hat durdurulur. Genellikle yardım talebi operasyon süresinin % 60-70 i tükenince yapılır. Kalan % 30-40 sürede ilgili müdahale yapılır. LEAN LEXICON ‘da aşağıdaki tanımlandığı şekliyle :
 
FIXED- POSITION STOP SYSTEM
(Orjinaline sadık kalmak için İngilizce den çeviri yapılmamıştır)
A method of addressing problems on assembly lines by stopping the line at the end of the work cycle -that is, at a fixed position - if a problem is detected which cannot be solved during the work cycle. In the fixed-position stop system, an operator discovering a problem with parts, tools, materials supply, safety conditions, etc., pulls a rope or pushes a button to signal the supervisor. The supervisor assesses the situation and determines if the problem can be fixed before the end of the current work cycle. If the problem can be fixed, the supervisor resets the signal system so the line doesn't stop. If the problem can't be corrected within the remainder of the cycle time, the line stops at the end of the work cycle. The fixed-position stop system was pioneered by Toyota to solve three problems: (1) The reluctance of production associates to pull the signal cord if the entire line would be stopped immediately; (2) unnecessary line stoppages to deal with minor problems which could be resolved within one work cycle; and (3) the need to stop the line at the end of a work cycle rather than mid-way through the cycle to avoid the confusion - plus the quality and safety problems - inherent in restarting work tasks part of the way through a cycle. The fixed-position stop system is a method of Jidoka, or building in quality, on manual processes along moving assembly lines.
See: Andon, Automatic Line Stop, Jidoka.
 
 
TÜRKİYE ‘ DE ANDON SİSTEMİ
Türkiye’ de özellikle otomotiv sektörü ANDON SİSTEMİ ni kullanmakta başı çekmektedir. TOFAŞ, RENAULT, FORD gibi otomotiv üreticileri ve BEYÇELİK, MATAY, BOSCH gibi büyük otomotiv tedarikçileri ANDON SİSTEMİ ni etkin olarak kullanmaktadır. (Adı geçen firmalara firmamız ANDON SİSTEMİ kurduğu için bu firmaları andık. Firmamız tarafından kurulmayan ama ANDON SİSTEMİ kullanan başka kuruluşlar da olabilir.)
 
ANDON SİSTEMİ kurmaya çalışan ancak başarısız olan firmalarda mevcuttur. Başarısızlık nedenleri ;
·         Doğru firma seçmemeleri
·          Doğru çözümleri tercih etmemeleri
·         İhtiyaçlarını doğru tanımla(ya)mamaları
·         Firma kültürünün böyle bir sisteme hazır olmaması
Olarak sıralanabilir.
 
TSC ANDON SİSTEMİ ÇÖZÜMLERİ
ANDON SİSTEMİ raftan satılan bir ürün değildir. ANDON SİSTEMİ bir mühendislik çözümüdür. Ve firmaya özel geliştirilir.
Bu anlayışla TSC OTOMASYON mühendislik çözümünü kendi bünyesinde üretebilecek altyapıya sahiptir.
 
ANDON SİSTEMİ BİLEŞENLERİ;
ANDON PANOSU: Kendi atölyemizde ihtiyaca özel tasarlayarak üretiyoruz. Ledlerden, dijital modüllerden istenilen parlaklıkta, tek renkli, çok renkli, grafik, tek satır, çok satır, sabit, kayan yazı şeklinde, istenen boyutta, kısacası sonsuz seçenekte. Ayrıca ANDON PANOSU olarak LCD ekranlar da kullanılabilmektedir.
ANDON PANOSU İŞLEMCİ YAZILIMI: Kendimiz yazıyoruz, test ediyoruz.
PC YAZILIMI: Veri tabanı bazlı, kullanıcı dostu arayüzlü, scada yapılı, kendimiz yazıyoruz.
PLC PANOSU: Siemens PLC ler kullanarak ihtiyaca özel kendimiz hazırlıyoruz.
PLC YAZILIMI: Kendimiz yazıyoruz, test ediyoruz.
ÖZEL ARABİRİMLER: İhtiyaca özel buton grubu, bağlantı kutusu vb. kendimiz tasarlıyoruz, montajlıyoruz.
Ve hepsinden önemlisi ;
TÜM BİLEŞENLERİ BİRLİKTE UYUMLU ÇALIŞMASI: Komple entegre çözüm üreterek müşterilerimize sorunsuz sistem teslim ediyoruz.
TSC ANDON SİSTEMİ UYGULAMA ÖRNEKLERİNDEN BAZILARI
BEYÇELİK GETSTAMP BİLGİ SİSTEMİ
 Pres üretim bilgileri PLC ile toplanıp gerçek zamanlı olarak PC ye aktarılır. Bu üretim bilgileri ERP yazılımından alınan bilgilerle değerlendirilerek Led tabanlı bilgi (andon) panolarında görüntülenir. Tüm üretim bilgileri pres ve vardiya bazında veritabanında saklanır. Panolarda görüntülenen tüm bilgiler gerçek zamanlı olarak işletme içindeki herhangi bir bilgisayardan ya da işletme web sistemi aracılığı ile işletme dışından görülebilir.
BEYÇELİK GETSTAMP KALIP FABRİKASI PROJE TAKİP SİSTEMİ
Kalıp yapım süreleri ve proje ilerlemesi görsel olarak işletme içinde görülebilmektedir.
MATAY ANDON PANOSU
 Üretim hattında, toplam ekipman etkinliği (OEE), setup süresi, üretim performansı ve duruş bilgilerinin gerçek zamanlı gösterildiği sistem.
FORD PROSES KONTROL SİSTEMİ
 Operasyon çevrim süresinin %70`i tamamlandığı halde operasyon adımları istenilen seviyede değilse operatör butonlara basarak yardım çağırır. Yardım konuları;  Arıza, Malzeme, Kalite, Güvenlik, Çevre olabilir.
 Bu talep ANDON panolarında talep edilen istasyon ve talep konusuyla birlikte görüntülenir.
 Tüm kayıtlar veri tabanı bazlı bilgi sistemi programıyla tutulur. İstendiğinde raporlanır.
ALGİDA TPM SİSTEMİ
Üretim hatlarından gerçek zamanlı aldığı arıza bilgilerini işletme içinde digital panolarda görüntülenmesi.